Koszty zastępstwa procesowego od 1 stycznia 2016

Od 1 stycznia 2016r. Weszła w życie bardzo ważna zmiana dotycząca kosztów sądowych a ściślej – kosztów zastępstwa procesowego profesjonalnego pełnomocnika, który reprezentuje stronę postępowania. Koszty te co do zasady ulegną podwojeniu.Do omawianej zmiany stawki wynosiły zgodnie §6. Rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r.

Stawki minimalne wynosiły przy wartości przedmiotu sprawy:

1) do 500 zł – 60 zł;

2 powyżej 500 zł do 1.500 zł – 180 zł;

3) powyżej 1.500 zł do 5.000 zł – 600 zł;

4) powyżej 5.000 zł do 10.000 zł – 1.200 zł;

5) powyżej 10.000 zł do 50.000 zł – 2.400 zł;

6) powyżej 50.000 zł do 200.000 zł – 3.600 zł;

7) powyżej 200.000 zł – 7.200 zł.

 

W dniu 1 stycznia 2016r. większość stawek minimalnych kosztów zastępstwa procesowego uległa podwojeniu. Nowe rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych wprowadziła następujące minimalne koszty zastępstwa procesowego:

§2. Rozporządzenia z dnia 22 października 2015 r.

Stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy:

1) do 500 zł – 120 zł;

2) powyżej 500 zł do 1500 zł – 360 zł;

3) powyżej 1500 zł do 5000 zł – 1200 zł;

4)powyżej 5000 zł do 10 000 zł – 2400 zł;

5) powyżej 10 000 zł do 50 000 zł – 4800 zł;

6) powyżej 50 000 zł do 200 000 zł – 7200 zł;

7) powyżej 200 000 zł – 14 400 zł.

Podwojeniu uległy również inne stawki minimalne wskazane za prowadzenie konkretnych spraw. Ważna zmiana dotyczy również postępowań , w których wydawane są nakazy zapłaty, tj. m.in. postępowania upominawczego i nakazowego. Zasadą będzie w takich przypadkach zasądzanie 75% kosztów minimalnych w tych sprawach. W przypadku zaś skutecznego zaskarżenia nakazu zapłaty, koszty zastępstwa ustalane będą na podstawie zasad ogólnych:

§3. Rozporządzenia z dnia 22 października 2015 r.

W sprawach rozpoznawanych w postępowaniu upominawczym, elektronicznym postępowaniu upominawczym, postępowaniu nakazowym oraz europejskim postępowaniu nakazowym stawki minimalne wynoszą 75% stawek obliczonych na podstawie § 2. W przypadku skutecznego wniesienia sprzeciwu lub zarzutów, opłatę ustala się na zasadach ogólnych.

Bez zmian pozostała zasada o możliwości przyznania maksymalnie sześciokrotności kosztów zastępstwa według stawki minimalnej. Nowe rozporządzenie na podstawie §16 przewiduje natomiast możliwość wskazania wprost jakie wynagrodzenie zostało uiszczone na rzecz pełnomocnika i żądanie zwrotu kosztów faktycznie poniesionych. Oczywiście interes prawny strony w przedkładaniu takiego oświadczenia, istnieć będzie jedynie w przypadku poniesienia opłaty za czynności Radcy Prawnego/Adwokata w wysokości przekraczającej stawkę minimalną wskazaną w rozporządzeniu:

Kolejną zmianą jest możliwość, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, rezygnacji Radcy Prawnego z wynagrodzenia bądź możliwość obniżenia tego wynagrodzenia poniżej stawki minimalnej. Stanowi o tym §18 rozporządzenia z dnia 22 października 2015 r. W takim przypadku Sąd kończąc postępowanie w sprawie, zasądzi koszty ustalone przez Radcę Prawnego. Doświadczenie podpowiada jednak, iż powołany przepis rozporządzenia nie będzie często wykorzystywany przez pełnomocników procesowych.

Zmiany dotyczą również wynagrodzenia pełnomocnika ustanowionego z urzędu. Na początku warto podnieść, iż odmiennie niż poprzednio, kwestia ta uregulowana zostanie w odrębnym rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu. Kwestia stawek minimalnych i kosztów zastępstwa radcy prawnego regulować będą więc dwa odrębne rozporządzenia w zależności od tego czy pełnomocnik jest pełnomocnikiem ustanowionym z urzędu czy z wyboru. W porównaniu do omawianych poprzednio zmian (tj. podwyższenia kosztów zastępstwa), regulacja dotycząca pełnomocnika z urzędu w zasadzie niewiele zmienia w zakresie wynagrodzenie tegoż pełnomocnika. Do końca roku koszty nieopłaconej pomocy prawnej ponoszone przez Skarb Państwa obejmują opłatę w wysokości nie wyższej niż 150% stawek minimalnych.

Po nowelizacji, pomimo podwyższenia stawki minimalnej, zasadą będzie ustalenie opłaty na poziomie co najmniej 1/2 opłaty maksymalnej określonej w rozporządzeniu (identycznej jak stawka minimalna dla pełnomocnika z wyboru) przy czym nie może ona przekraczać wartości przedmiotu sprawy. Stawka minimalna dla pełnomocnika z wyboru będzie zatem stawką maksymalną dla pełnomocnika z urzędu. Zasadą będzie również jak dotychczas, powiększenie wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu o należny podatek od towarów i usług.