Koszty postępowania egzekucyjnego

Według art. 34 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, koszty działalności egzekucyjnej komornika obejmują: koszty osobowe i rzeczowe ponoszone w związku z prowadzoną działalnością egzekucyjną, koszty ochrony zajętego mienia i niezbędnej ochrony osobistej oraz ubezpieczenia mienia kancelarii i własnego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, koszty przejazdów w miejscowości będącej siedzibą komornika, korespondencji, obrotu pieniężnego, przewozu drobnych ruchomości niewymagających transportu specjalistycznego, obowiązkowe opłaty na samorząd komorniczy ponoszone zgodnie z przepisami ustawy oraz inne koszty niezbędne do wykonywania czynności egzekucyjnych oraz czynności przewidziane przepisami ustawy.

Do niezbędnych kosztów egzekucji należą m.in.: zaliczki poniesione przez wierzyciela w toku postępowania egzekucyjnego, koszty ustanowienia jednego adwokata lub radcy prawnego w postępowaniu egzekucyjnym. Koszty profesjonalnego pełnomocnika w postępowaniu egzekucyjnym powstają już z chwilą złożenia przez niego wniosku egzekucyjnego.

Koszty egzekucyjne ściąga się wraz z egzekwowanym roszczeniem. Prowadzenie odrębnej egzekucji w tym celu jest zbędne, gdyż egzekucja kosztów ma charakter adhezyjny tj. prowadzi się ją łącznie z egzekucją należności na rzecz wierzyciela (art. 824 § 1 pkt 3 K.p.c. i art. 1025 §1K.p.c.), chyba że chodzi o egzekucję prowadzoną przez sąd jako organ egzekucyjny albo gdy po wszczęciu egzekucji roszczenie wierzyciela uległo w pełni zaspokojeniu i zostały niezaspokojone tylko koszty, które postanowieniem ustalił sąd lub komornik. Postanowienie komornika o ustaleniu kosztów, po jego uprawomocnieniu się, podlega wykonaniu w drodze egzekucji bez zaopatrywania go w klauzulę wykonalności (art. 762 § 4 K.p.c.).

1. Kiedy wierzyciel ponosi koszty postępowania egzekucyjnego?

Gdy postępowanie egzekucyjne zostaje umorzone na wniosek wierzyciela lub kiedy postępowanie zostanie umorzone z mocy prawa w związku z bezczynnością wierzyciela, dłużnik ma prawo domagać się zaspokojenia kosztów postępowania egzekucyjnego.Jednak dłużnik musi wykazać, że orzeczenie opierające się na klauzuli wykonalności zostało uchylone, zmienione, utraciło moc lub tytuł wykonawczy został pozbawiony wykonalności.

2. Kiedy dłużnik ponosi koszty postępowania egzekucyjnego?

Art. 770 kodeksu postępowania cywilnego stanowi, że to dłużnik powinien zwrócić wierzycielowi koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji, a same koszty ściąga się wraz z egzekwowanym roszczeniem. Komornik ustala koszt egzekucji pod warunkiem, poprowadzenie egzekucji należy do niego. Ponadto, zgodnie z art. 1025 kodeksu postępowania cywilnego, to właśnie koszty egzekucyjne muszą zostać pokryte w pierwszej kolejności, przed innymi świadczeniami. Jednakże występują takie sytuacje, w których to wierzyciel musi ponieść koszty postępowania egzekucyjnego.

3. Czy można zostać zwolnionym z ponoszenia kosztów egzekucyjnych?

Istnieje możliwość kiedy wierzyciel lub dłużnik może zostać zwolniony z ponoszenia kosztów egzekucyjnych. Sposobność taką zapewnia art. 771 kodeksu postępowania cywilnego, który stanowi, że zwolnienie od kosztów sądowych przyznane stronie przez sąd w postępowaniu rozpoznawczym lub z którego strona korzysta z mocy ustawy, rozciąga się także na postępowanie egzekucyjne. Z kolei art. 102 ustawy o kosztach sądowych w postępowaniu cywilnym, zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Istnieją również pewne wyjątki, które stanowi art. 104 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, a mianowicie takie, że od opłat sądowych zwolnione są organizacje porządku publicznego działające na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.