Intercyza na czym polega
Intercyza to nic innego, jak umowa majątkowa zawarta pomiędzy partnerami. Zawierana jest w sytuacji, kiedy małżonkowie wyrażają wolę, by ich stosunki majątkowe były jasne i klarowne dla obydwojga. Najczęstszą przyczyną podpisywania takiej umowy jest różnica statusu majątkowego partnerów. Coraz częściej młode pary myślą o podpisaniu intercyzy przed ślubem, nauczeni niepowodzeniami swoich rówieśników czy przyjaciół.
Zgodnie z ustawą od momentu zawarcia małżeńska wszelki dorobek pary stanowi wspólność zarówno żony, jak i męża. Dzieje się tak niezależnie od tego, kto był nabywcą danej rzeczy czy dobra. Dotyczy to nie tylko dochodów, ale także długów i innych kosztów. Jeśli para chce inaczej, niż określa to ustawa, uregulować swój przyszły majątek, musi podpisać stosowny dokument określający zasadę tego podziału. Taka umowa majątkowa, czyli potocznie – intercyza, jest aktem notarialnym, spisanym przez notariusza przed lub po zawarciu związku małżeńskiego.
Jest kilka rodzajów umów określających podział majątkowy:
–intercyza wyłączająca wspólność majątkową – jest to umowa zapewniająca rozdzielność majątkową, choć istnieje także możliwość zawarcia jej z tzw. wyrównaniem, czyli z możliwością domagania się wyrównania własnego majątku, jeśli istnieje odpowiednie ku temu uzasadnienie (np. jeśli małżonkowie wybudowali dom na działce, którą przed ślubem zakupiła żona, a więc całość jest jej własnością, mąż ma prawo dochodzić zwrotu poniesionych nakładów budowy)
–intercyza rozszerzająca wspólność majątkową – określa, iż także dochody uzyskane przed zawarciem małżeństwa stanowią wspólny majątek (w przeciwnym razie np. samochód męża, który zakupiony został przed ślubem, stanowiłby tylko jego własność)
–intercyza przywracająca wspólność ustawową – to niejako umowa przeciwna, określa bowiem, że małżeński majątek staje się wspólny
–intercyza ograniczająca wspólność majątkową – nie dotyczy całości dochodów i ustala, które wyłączone są ze wspólnoty majątkowej
Warto pamiętać, że do wspólnoty nie jest zaliczany tzw. majątek osobisty, czyli przedmioty nabyte przed zawarciem związku małżeńskiego – w przypadku ewentualnego rozwodu nie podlegają one podziałowi, nawet jeśli nie była zawierana umowa małżeńska.
Czymś z czego nowożeńcy często nie zdają sobie sprawy jest fakt, że mimo wspólnoty majątkowej, która zaczyna ich łączyć natychmiast po zawarciu związku małżeńskiego, to wciąż nie tracą wyłącznego prawa własności co do niektórych składników majątku. Do tzw. „majątku osobistego” zaliczają się:
–przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca postanowił inaczej,
–przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,
–prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,
–przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków,
–prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie,
–przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,
–wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków,
–przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków,
–prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy,
–przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej
Ważne
Intercyza nie obejmuje majątku odziedziczonego.
Najczęstszą przyczyną rozważania podpisania intercyzy jest sytuacja, w której jeden z małżonków jest znacznie zamożniejszy od drugiego lub gdy jeden prowadzi działalność gospodarczą. Korzyścią jest to, że w świetle prawa każdy samodzielnie zarządza i dysponuje swoim własnym majątkiem. Jest to forma zabezpieczenia pieniędzy, ale także zwolnienie drugiej osoby z ewentualnych konsekwencji niepowodzeń, np. bankructwa czy trudności ze spłatą zaciągniętych zobowiązań. W takim przypadku upadek firmy męża nie oznacza, że obydwoje małżonkowie zostają bez środków do życia, ponieważ dochody i własność żony pozostają naruszone.
Intercyza reguluje również sprawę podziału majątku w sytuacji ewentualnego rozwodu – pozwala uniknąć wytaczania i prowadzenia procesu, który nierzadko jest źródłem konfliktów i stresu. Skutkiem podpisania intercyzy jest jednak także brak możliwości wspólnego rozliczania z uzyskiwanych dochodów w urzędzie skarbowym, co może być niekorzystne w przypadku par, których dochód znacząco się różni.